Ε Υ Σ Π Λ Α Γ Χ Ν Ι Σ Θ Ε Ι Σ..............

Γιά νά μη χάσω τό χάρισμά μου, βιάζομαι νά τό καρποφορήσω, γράφοντας λίγες γραμμές γιά νά μή ἀκούσω μία ἡμέραν τόν Κύριον νά μοῦ λέγει: "πονηρέ δοῦλε, ἤδεις ὅτι ἄνθρωπος αὐστηρός εἰμι ἐγώ, αἴρων ὅ οὔκ ἔθηκα, καί θερίζων ὅ οὔκ ἔσπειρα, καί συνάγων ὅθεν οὐ διεσκόρπισα̇..." (Λουκ.19:22) .
Σκέπτομαι πολλές φορές αὐτές τίς μέρες τό χωρίον τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ καλοῦ Σαμαρείτη, πού ἀναφέρεται ὅτι "ἐσπλαγχνίσθη" (Λουκ.10:33). Τί σημαίνει νά εὐσπλαγχνίζεσαι; Γιατί ὁ ἱερεύς καί Λευίτης δέν εὐσπλαγχνίσθηκαν ἐπίσης; Τί εἶναι ἡ εὐσπλαγχνία; Τόσες ἐρωτήσεις πού πρέπει νά ἀπαντήσωσουμε.
Ἡ λέξις εὐσπλαγχνία, εὐσπλαγχνίζομαι,εὐσπλαγχνικός πάει νά πῆ "ὑποφέρω μαζί " κάνω δικά μου τά βάσανα τοῦ ἄλλου. Τό ἀντίθετον τῆς εὐσπλαγχνίας εἶναι μία καρδιά σκληρή καί ἀναίσθητη πού δέν ἐνδιαφέρεται παρά μόνον ἀπό περιέργειαν γιά τά βάσανα τοῦ πλησίον πού τόν κάνουν νά ὑποκύπτει στό δρόμο τῆς ζωῆς.Ἡ εὐσπλαγχνία εἶναι λοιπόν ἕνα αἴσθημα πού εἶναι συναφῆ μέ τήν φύσιν μας καί ὄχι πρόσθετο, ἀλλά ἡ ἁμαρτία τό διεστρέβλωσε.
Προφανῶς δέν μποροῦμε νά ξελαφρώσουμε τά βάσανα ὅλου τοῦ κόσμου, ἀλλά μποροῦμε νά ἐπισπεύσουμε τά βήματά μας, ὅπως αὐτός ὁ ἱερεύς καί ὁ κήρυκας (Λευϊτης) πού πηγαίνουν πιθανόν νά τελέσουν τά καθήκοντά τους στόν Ναόν, νά θέσωμε δευτερεῦον εἰς τήν θέσιν τοῦ οὐσιαστικοῦ (τοῦ πρωτεύοντος). Δέν θά κριθοῦμε γιά τήν εὐσπλαγχνία πού δείξαμε στόν πλησίον μας πού πεινοῦσε, διψοῦσε,ἦταν χωρίς ροῦχα , ἄρρωστος ἤ στήν φυλακή;

Ὁ Χριστός " ἰδών τό πλῆθος ἐσπλαγχνίσθη" (Λουκ. 10:33) καί " Ἰδών τούς ὄχλους ἐσπλαγχνίσθη περί αὐτῶν, ὅτι ἦσαν ἐκλελυμένοι ὡς πρόβατα μή ἔχοντα ποιμένα" (Ματθ. 9,36) .
Πολλές φορές ὁ Εὐαγγελιστής λέγει ὅτι ὁ Χριστός ἐσπλαγχνίσθη" (Ματθ.14:14,15:32,20:34,Μάρκος 1:41,9:22, Λουκ.7:13, κ.λ.π.)
Ἀναφέρεται ἐπίσης γιά τόν πατέρα τοῦ ἀσώτου ὅτι "ἔτι δε αὐτοῦ μακράν ἀπέχοντος εἶδεν αὐτόν ὁ πατήρ αὐτοῦ καί ἐσπλαγχνίσθη, καί δραμών ἐπέπεσεν ἐπί τόν τράχηλον αὐτοῦ καί κατεφίλησεν αὐτόν" (Λουκ. 15:20).
Ὁ πατέρας θά μποροῦσε νά τόν μαλώση πού διεσκόρπισε τήν περιουσία του καί θά μποροῦσε νά ἐνεργήση ὅπως ὁ πρεσβύτερος υἱός πού δέν σκεπτόταν παρά τά ὑλικά.Ἐν τούτοις μία καρδιά γεμάτη εὐσπλαγχνία δέν λειτουργεῖ ἔτσι ἀλλά προσπαθεῖ νά καλύψη τήν ἔλλειψι τοῦ ἄλλου,σκεπτόμενη τίς δικές της ἀδυναμίες.
Τό νά εὐσπλαγχνίζεσαι προυποθέτει μία εὐαίσθητη καρδιά (ὄχι συναισθηματική) πού συμπονᾶ ἀκόμη καί γιά τά βάσανα τῶν ζώων, ὅπως τό βλέπουμε συχνά εἰς τούς βίους τῶν Ἁγίων.
Τό νά μένεις ἀδιάφορος εἶναι σημεῖον ἐγωϊστικῆς καρδιᾶς πού εἶναι συγκεντρωμένη στόν ἑαυτόν της.Τό νά εἶσαι ἁπλά καί μόνον περίεργος στά βάσανα τῶν ἄλλων εἶναι τό ἴδιον. Γνωρίζω ἀπό ἐμπειρία ὅτι δέν εἶναι εὔκολον νά ἀντικαταστήσης αὐτήν τήν σκληρότητα τῆς καρδιᾶς μέ τήν εὐσπλαγχνία. Αὑτό εἶναι ἕνα καθῆκον μας γιά ὅλην τήν ζωήν μας καί αὐτές οἱ λέξεις, "εὐσπλαγχνισθείς",χαράσσονται γύρω ἀπό τήν οὐσία καί ἐάν δέν τό κατορθώσουμε, σημαίνει ὅτι μᾶς λείπει ἡ οὐσία τῆς ζωῆς.

Ἡ εὐσπλαγχνία μπορεῖ νά ἐκφρασθῆ μέ διαφόρους τρόπους: μία ὑλική βοήθεια, ἕνα βοηθητικό λόγο, μία προσευχή. Ἐάν δέν μποροῦμε νά βοηθήσωμε ὑλικά, ἐάν ἕνας βοηθητικός λόγος εἶναι δύσκολος, μία προσευχή εἶναι πάντα δυνατή ἀπέναντι σέ ἕναν πόνον καί Αὐτός πρός τόν ὁποῖον προσευχόμεθα "τόν πολυεύσπλαγχνον καί οἰκτίρμονα Κύριον" (Ἰακωβ. 5,11") τοῦ ὁποίου οἱ τρόποι εἶναι ἀνεξάντλητοι, θά ἐπέμβη.

Ἀρχ.Κασσιανός

"Ἐρχόμενος ὁ Κύριος εἰς τήν γῆν ἔγινε πλησίον μας μέ τήν εἰλικρινῆ εὐσπλαγχνία πού μᾶς φέρεται καί γείτονάς μας μέ τούς οἰκτιρμούς πού μᾶς γεμίζει".

(Ἁγ.Ἁμβρόσιος Μιλάνου).

Ἔσεσθε..........

Εἰς τήν πνευματικήν ζωήν, συχνά δύο συμπεριφορές φαινομενικά ἀντίθετες, συμπληρώνονται καί βεβαιώνουν μία σωστήν ἰσσοροπία. Παραδείγματος χάριν̇ ἡ αὐστηρότης καί ἡ πραότης εἶναι συμπληρωματικές. Ἡ αὐστηρότης χωρίς πραότητα γίνεται εὔκολα σκληρότης καί ἠ πραότης μόνη της κινδυνεύει νά γίνη μαλθακότης.
Εἰς τό Εὐαγγέλιον ὁ Κύριος συμβουλεύει νά εἴμαστε"φρόνιμοι ὡς οἱ ὄφεις καί ἀκέραιοι ὡς αἰ περιστεραί" (Ματθ. 10,16) .
Αὐτή ἡ ἀκεραιότης ἔχει τό νόημα τῆς εἰλικρινείας, τῆς καθαρότητος, τῆς γλυκύτητος, νά εἶσαι χωρίς τεχνάσματα,χωρίς δόλο. Νά εἶσαι πονηρός εἶναι μία ἀκατάλληλη μετάφρασι. Ἡ ἔννοια εἶναι περισσότερον νά εἶσαι σέ ἐγρήγορσι, ἑτοιμότητα μέ λεπτότητα.
" Ἡ φρονιμάδα θά μᾶς βοηθήσει νά ἀποφύγουμε τίς παγίδες, ἡ ἀκεραιότης θά μᾶς ἐξασφαλίσει ἀπό τό κακόν. Ὁ Κύριός μας μᾶς δίνει γιά παράδειγμα τήν ἐπιτηδειότητα τοῦ φιδιοῦ, διότι κρύβει τό κεφάλι του στίς πτυχές τοῦ σώματός του, ὥστε νά διαφυλάξη ἐν ἀσφαλεία τήν ἕδρα τῆς ζωῆς.Ἔτσι πρέπει καί ἐμεῖς νά σώζουμε ἀπό τό κίνδυνον τοῦ ὅλου σώματος τήν κεφαλήν μας, πού εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός,δηλαδή νά ἔχουμε ἐπιμέλεια ὥστε νά διατηροῦμε τήν πίστιν μας σέ ὄλην τήν ἁγιότητά της καί σέ ὅλη τήν ἀκεραιότητά της" (ἅγ. Ἱλαρίων τοῦ Πουατιέ).
Λίγο πρίν ὁ Χριστός λέγει: " Ἰδού, ἐγώ ἀποστέλω ὑμᾶς ὡς πρόβατα ἐν μέσω λύκων" (Ματθ.10:16), τό ὁποῖον ἐξηγεῖ αὐτό πού ἀκολουθεῖ: νά εἶσθε φρόνιμοι καί ἀκέραιοι.
Ὁ Κύριος μᾶς ἔδωσε ἐπίσης παράδειγμα ὅταν Τόν βλέπουμε πῶς ἀντιδροῦσε ἀπέναντι στήν πονηρία τῶν Φαρισαίων καί Σαδουκαίων.
Πόσες φορές προσπάθησαν νά Τόν παγιδεύσουν καί κάθε φορά Αὐτός ἦταν πού τούς ἐθετε σέ ἀμηχανία.Παραδείγματος χάριν, ὅταν τούς ἐρώτησε, ἀπό ποῦ εἶναι τό βάπτισμα τοῦ Ἰωάννου (Ματθ. 21:25, Μάρκ.11:30).
Στήν σημερινήν ἐποχήν αὐτά τά δύο προσόντα ἤ ἀρετές μᾶς εἶναι ἀπαραίτητα ὥστε νά μή συντριβοῦμε ἀπό τό κακόν

2

πού ἔχει ἐξαπλωθῆ μέ εὐρυχωρία, μέχρι νά ἔλθη ἡ ἡμέρα πού"ὁ λύκος θά κατοικήση μέ τό πρόβατον" ( Ἡσ.11:6).
Αὐτή ἡ ἀκεραιότης τῆς περιστερᾶς ἐξυπηρέτησε τό Ἅγ.Πνεῦμα κατά τήν βάπτισιν τοῦ Σωτῆρος εἰς τόν Ἰορδάνην,ὅταν τό Ἅγ.Πνεῦμα ἐμφανίσθηκε μέ τό σχῆμα ἑνός περιστεριοῦ.
" Ἡ ἀκεραιότης τῶν περιστεριῶν μᾶς ἀποκαλύφθηκε εἰς τό σχῆμα μέ τό ὀποῖον τό Ἅγιον Πνεῦμα θέλησε νά ἐμφανισθῆ̇ καί τοῦτο, διά νά κάνει ὑπαινιγμόν διά τήν ἀρετήν αὐτήν πού ὁ Ἀπόστολος λέγει: 'Νά εἶσθε νήπιοι εἰς τήν πονηρίαν ́" ( Ἅγιος Ἱερώνυμος).
Ὁ Ἅγ. Ἰωάν. ὁ Χρυσόστομος λέγει: " Ὅπως πρέπει νά ἔχουμε τήν φρονιμάδα τοῦ φιδιοῦ προκειμένου νά ἀποφύγουμε νά τραυματισθοῦμε σέ ὅ,τι ἔχουμε πιό πολύτιμο,ἐξ ἴσου πρέπει νά ἔχουμε τήν ἀκεραιότητα τοῦ περιστεριοῦ διά νά μή ἐκδικούμεθα τήν ἀδικίαν πού μᾶς ἔκαναν καί νά μή στήνουμε στούς ἄλλους βλαβερές παγίδες".
Τελικά, τό νά εἶσαι ἀκέραιος χωρίς φρόνησι εἶναι χαζομάρα καί νά εἶσαι φρόνιμος χωρίς ἀκεραιότητα εἶναι πονηρία.
Ἀρχιμ.Κασσιανός

Ἀπαντήσεις καί ἀντιδράσεις

«Σκληρός ὁ λόγος! Τίς δύναται αὐτοῦ ἀκούειν» (Ἰωάν 6,6)ἔλεγαν οἱ Ἰουδαῖοι, γυρίζοντας τίς πλάτες στόν Κύριον Ἰησοῦν. Ἐν τούτοις ὁ Χριστός δέν ἀναθεώρησε τούς λόγους του περί ἀληθείας γιά νά συγκρατήση τά πλήθη.
Τό νά μᾶς ἐγκαταλείπουν οἱ ἀναγνῶστες καί οἱ πιστοί εἶναι μᾶλλον καλόν σημεῖον, μία ἀπόδειξις τῆς πιστότητός μας στίς ἀπαιτήσεις τοῦ Εὐαγγελίου. Μᾶς ἀποκαλοῦν, ἐμᾶς τούς Ματθαιϊκούς, φανατικούς ὀπαδούς. Αὐτό εἶναι ὅπως ὅταν ποῦμε κάποιον ὅτι εἶναι εὐγενικός, διότι δέν μποροῦμε νά ποῦμε κάτι περισσότερον. Τό νά εἶσαι φανατικός εἶναι μία ἠθική συμπεριφορά,ὅπως τό νά εἶσαι ἀμαθής, νωθρός ἤ ἀδιάφορος. Αὐτό δέν τροποποιεῖ τήν ἀλήθεια, τήν γνησιότητα τῆς πίστεώς μας. Τό νά εἶσαι φανατικός ἀπό τήν πλευράν σου δέν εἶναι ὑποχρεωτικόν κακόν, ὅταν πρόκειται περί τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ Θεός μας εἶναι Θεός ζηλωτής πού δέν ἀνέχεται ὁποιαδήποτε ἀνάμειξιν τοῦ λάθους μέ τήν ἀλήθειαν.
Αὐτές τίς ἡμέρες ἑορτάζουμε τόν Ἅγιον Ἀθανάσιον τόν Μέγα, ὡς στῦλον τῆς Ἐκκλησίας. Ἐπέρασε ὅλην τήν ζωήν του στήν ἐξορίαν, ὑπέμεινε τόν διωγμόν γιά μίαν μόνον λέξιν, τήν λέξιν ὁμοούσιος.’Ἐν τούτοις μποροῦσε νά κάνει παραχώρησιν ὅπως ὅλοι οἱ ἄλλοι ὀπαδοί τῆς «εἰρήνης» καί νά υἱοθετήση τήν προτεινομένην λέξιν: «ὅμοιος στήν οὐσία».
Καί ὅμως, αὐτός ὁ «φανατισμός» εἶναι πού διατήρησε τήν πίστιν ἀνόθευτη.
Ὅλο τό πλῆθος τῶν ὁμολογητῶν καί τῶν μαρτύρων εἶχε τήν ἴδια στάσιν ὅταν ἐπρόκειτο περί πίστεως. Ὁ Ἅγιος Κόνων ὁ Κηπουρός μέ ὅλην του τήν ἁπλότητα δέν ἔβαλε θυμίαμα εἰς τό Ἱερόν τοῦ Καίσαρος. Μάλιστα δέν τοῦ ἐζητήθη εὐθέως νά ἀρνηθῆ τόν Χριστόν ἀλλά νά εἶναι ὀλιγώτερον ἀδιάλλακτος, νά ἀναγνωρίση ἐπίσης καί τήν λατρείαν τοῦ Αὐτοκράτορος.
Ἀλλά θά μοῦ πῆτε: Στίς ἡμέρες μας, ποιός μιλᾶ γιά ἕνωσι μέ μία τέτοια εἰδωλολατρείαν; Ἔστω! Ἀλλά αὐτή ἡ εἰδωλολατρεία πῆρε ἄλλες μορφές, περισσότερον ἐξευγενισμένες, περισσότερον ὕπουλες.
Δέν πιέζουμε κανέναν νά μᾶς ἀκολουθήση. Ἄς διαλέξει ὁ καθένας τήν πίστιν πού τοῦ ταιριάζει. Ὑπάρχουν γιά ὅλα τά γοῦστα.Ἀλλά τουλάχιστον, νά μᾶς ἀφήσουν νά ἀκολουθήσωμε ἐμεῖς τήν

2

ὁδόν πού μᾶς χάραξαν οἱ Πατέρες μας. Μιά μέρα θά χρειασθῆ νά ἀπαντήσουμε ἐμπρός στόν Θεόν σύμφωνα μέ τήν καθαρήν συνείδησίν μας. Δέν θά εἶναι οἱ Χριστιανοί μέ τήν διαπλατυνισμένην συνείδησιν αὐτοί οἱ ὁποῖοι θά ἀπαντήσουν γιά λογαριασμόν μας.
Ἄλλοι θέλουν, ὅλοι οἱ ἀντι- οἰκουμενισταί νά ἑνωθοῦν. Αὐτό εἶναι ὁ οἰκουμενισμός ἀπό τήν ἀνάποδη. Εἴμαστε κατ ́ἀρχάς ὀρθόδοξοι καί κατόπιν ἀντι-οἰκουμενισταί.
Νά ἑνωθοῦμε κατά τήν ὑπάρχουσαν κατάστασιν τῶν πραγμάτων μέ ὅλους αὐτούς πού ὀνομάζονται Γ.Ο.Χ. δέν μᾶς ἐνδιαφέρει περισσότερον.Τί μᾶς χρησιμεύει μία ἕνωσις μέ ἀνθρώπους μέ τούς ὁποίους δέν ἔχομε κάτι κοινόν παρά τό ὄνομα;
Ἡ ὁμολογία τῆς πίστεως τῶν Ματθαιϊκῶν εἶναι ἡ ἴδια, εἰς τόν λόγον καί τήν πρᾶξιν, ἀπό τό μισητόν σχῖσμα τοῦ ἔτους 1924. Καί αὐτή ἡ ὁμολογία ἤ ὁμολογία πίστεως δέν ἐπεννοήθη ξαφνικά καί τυχαία, ἀλλά εἶναι αὐτή τῶν Πατέρων μας.
Καμμία ἀπό τίς ἄλλες παρατάξεις δέν ἠμπορεῖ νά εἰπῆ αὐτά.Κατά τήν διάρκειαν τῶν 50 χρόνων, ὅλοι ἄλλαξαν ὁμολογίαν πίστεως σύμφωνα μέ τίς εὐκαιρίες.
Αὐτοί οἱ ἀνδρεῖοι ἄνθρωποι πού μᾶς παροξύνουν γιά τήν ἕνωσιν θαρραλαία, πρίν τήν διορθώσουν ἄς ζήσουν πρῶτα τήν Ὀρθοδοξίαν.
Οἱ φίλοι τοῦ Ἰώβ οἱ ὁποῖοι δέν συμετεῖχαν ποτέ καί ἱκανοποιοῦντο, ὡς θεαταί, νά συμβουλεύσουν καί νά κρίνουν,ἀποδοκιμάσθηκαν, καί ὁ Ἰώβ ἦταν αὐτός πού ὁ Θεός ἀπεκάλεσε φίλον Του. Δέν μᾶς ἀνήκει λοιπόν νά ἀποστειρώσουμε τήν Ὀρθοδοξίαν, ἀλλά αὐτές τίς εὐπαθεῖς συνειδήσεις, ὥστε νά παραχθοῦν ἀντισώματα.
Αὐτό τό φυλλάδιον δέν γράφτηκε «γιά χρῆσιν τοῦ Δελφινιοῦ». Καί ἐμεῖς δέν εἴμαστε πνευματικοί οἰκολόγοι. Τό ὄνειρόν μας δέν εἶναι νά ἐπανιδρύσωμε τόν ἐπίγειον Παράδεισον. «Ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου εἶναι μία μάχη» ἔλεγε ὁ ἡλικιωμένος Ἰώβ.Ἕνα λόγο παραπάνω, αὐτό ἰσχύει γιά τήν Ἐκκλησίαν στό σύνολόν της.
Αὐτός πού θέλει μίαν εἰρηνοποιόν καί συναισθηματικήν πνευματικότητα ὀφείλει νά ἀπευθυνθεῖ ἀλλοῦ. Ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι κάτι περισσότερον ἀπό μία ἠθικότητα, ἀπό μία πνευματικότητα.Εἶναι μία ζωή μέ τίς δυσκολίες της, τίς παραξενιές της, τούς ἀγῶνες της, τίς ἀπαιτήσεις της.

3

Γιά ἕναν ὀρθόδοξον, ἡ σωτηρία τῆς ψυχῆς πρέπει νά εἶναι ὁ μοναδικός στόχος, ἡ μοναδική φροντίδα.
Αὐτός πού ψάχνει σ’ αὐτήν ἄλλο πρᾶγμα κάνει λάθος δρόμο.Ὁ π. Βασίλειος ἔλεγε κάποτε: « Ἐάν ἡ Ὀρθοδοξία βρίσκεται στούς παπποῦδες, ἄς πᾶμε ἐκεῖ, ἀκόμη καί ἐάν αὐτό μᾶς κοστίζει».
«Αὐτοί εἶναι μεθυσμένοι». Ἔτσι χαρακτηρίσθηκαν οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι κατά τήν Πεντηκοστήν. Μεθυσμένοι, ναί, ἀλλά μεθυσμένοι ἀπό Πνεῦμα Ἅγιον. Τό ἀποτέλεσμα τῆς χάριτος γελοιοποιήθηκε.
Αὐτός πού δέν θέλει νά ἰδῆ ἄς κλείσει τά μάτια του. Ἀλλά νά κλείσει καί τό στόμα του καί νά μή ἰσχυρίζεται ὅτι ἡ νύκτα εἶναι μαύρη, εἰδάλλως θά εἶναι γελοῖος στά μάτια αὐτῶν πού βλέπουν.
Ἴσως μπορεῖ νά ἐντυπωσιάσει μέ τή ἀδελφοσύνη αὐτούς πού ποτέ δέν ἐβίωσαν οὔτε ἐγεύτηκαν Ὀρθοδοξία, οἱ ὁποῖοι δέν γνωρίζουν παρά τό ἐξωτερικόν της ἤ τήν γελοιογραφίαν της, ἀλλά μέ κανένα τρόπον αὐτόν πού εἶναι στερεωμένος εἰς τήν Ὀρθόδοξον πίστιν.
Ἄς μᾶς μεταχειρίζονται λοιπόν ὡς φανατικούς, ἀμαθεῖς,μεθυσμένους ἤ μέ ἄλλους χαρακτηρισμούς, αὐτό δέν μᾶς κάνει οὔτε ζέστη οὔτε κρύο. Ἀλλά ἄς μή μᾶς χωρίζουν ἀπό τήν Ὀρθοδοξίαν, ἄς μᾶς ἀφήσουν νά βαδίσουμε εὐσυνειδήτως,ἀκριβῶς εἰς τά ἴχνη τῶν Πατέρων μας.
Ὑμέτερος Ἱερομόναχος Κασσιανός

Υ.Γ. Ἡ πλειονότης δέν εἶναι πολυάριθμοι ἄνθρωποι οἱ ὁποῖοι ἀποφεύγουν νά ἐνημερωθοῦν καί πού κρίνουν ὅλα μή γνωρίζοντας τίποτε. Ἕνα μόνον ἄτομο καί πλέον ὁ Θεός, ἰδού ἡ πλειονότης...!(ἕνας Ἀθωνίτης Πατέρας).